DE HABSBURGER KEIZER MAXIMILIAAN I
Iets minder dan 800 jaar regeerden zij over Europa, waren ze de machtigste dynastie die heerste, en bepaalden op beslissende wijze het beeld van de wereld. Ze zorgden voor expansies, vooruitgang, oorlogen, huwelijkspolitiek en ook de eeuwenoude keizerlijke waardigheid in het heilige Romeinse rijk van de Duitse Natie is vormend voor hun schepping - en ondergang: de Habsburgers.
De wereldberoemde familie van heersers, Habsburg, heeft ook in Innsbruck haar sporen achtergelaten. De keizerlijke Hofburg, de hofkerk, het Gouden Dak of slot Ambras zijn waardevolle herinneringen aan die tijd. Ook culturele en politieke invloeden veranderden Innsbruck blijvend. Toen keizer Maximiliaan I (1459 - 1519) Innsbruck rond 1500 tot het centrum van zijn reusachtige rijk maakte, installeerde hij daar de schatkamer en liet in de residentiestad alle draden samenlopen. De keuze viel niet toevallig op Innsbruck. Keizer Maximiliaan I was een avonturier. Hij hield van de jacht, van het gemzen slachten en van het Tiroolse Alpenlandschap met zijn majestueuze bergtoppen.
Het lege grafmonument
Toen de keizer ouder werd, was hij bezorgd over zijn nagedachtenis. Hij wou zichzelf vereeuwigen en liet voor dit doel een gigantisch grafmonument bouwen - waarin echter nooit een mens zijn laatste rustplaats zou vinden. De hofkerk, waarin het grafmonument geplaatst moest worden, was pas 40 jaar na de dood van keizer Maximiliaan I klaar.
Tegenwoordig houden 28 indrukwekkende bronzen figuren - de zogenaamde Schwarze Mander - een dodenwake bij het lege hooggraf en Innsbruck en zijn bezoekers zijn blij met een bijzonder kunstwerk. Indrukwekkende reliëfs van marmer op de cenotaaf verwijzen naar Maximiliaan I - die ten slotte in Wiener Neustadt in de burcht van zijn vader werd begraven - als belangrijke heerser en stichter van het Habsburger keizerrijk.
Het gouden dak
Dat voor keizer Maximiliaan I prestige heel belangrijk was, kan niemand ontgaan. Dit was echter geenszins atypisch voor deze tijd. Zoals ook nu nog zijn goud, pronk en luxe attributen, die voor een duidelijke getuigenis staan: ik ben een VIP. Zo kwam het dat hij één van zijn lievelingsplaatsen in Innsbruck, de loggia van zijn pronkerker op het hoofdplein, op een heel bijzondere wijze accentueerde. Hij liet het dak met 2.657 vuur vergulde koperspanen bedekken. Daarmee heeft hij bereikt, wat hij wilde - want nu brengt het Gouden Dak bezoekers in vervoering en het werd het kenmerk van Innsbruck. Op het reliëf zijn de keizer, zijn twee vrouwen, zijn hofnar en hoveling alsmede het jaar 1500 uitgebeeld.
Keizer Maximiliaan I was ook visionair: tussen 1490 en 1520 liet hij de gehele oude stad volgens Maximiliaanse bouwvoorschriften vernieuwen. Dat betekende, dat alleen nog stenen huizen met brandmuren gebouwd mochten worden. We hebben het dus aan hem te danken, dat de fraai gekleurde oude stad tegenwoordig nog zo is als toen en niets van haar onvergelijkbare charme heeft verloren.
Slot ambras
Wat ooit als middeleeuwse burcht begon, werd in de 16e eeuw tot een gerieflijk renaissanceslot met prachtige tuinen omgevormd. In die tijd woonde aartshertog Ferdinand II (1529 - 1595) met de mooie Philippine Welser, zijn echtgenote, binnen deze luisterrijke muren, tegelijkertijd liet hij ook één van de oudst bewaarde musea bouwen.
Nog tot op de dag van vandaag is daar zijn omvangrijke verzameling aan uitrustingen, wapens, kunstwerken en curiositeiten te bewonderen. De vorstelijke feestzaal dient in de zomermaanden als podium voor bijzondere concerten.
De keizerlijke hofburg
Het "kleine schönbrunn van de alpen" - zo noemde in ieder geval keizerin Maria Theresia (1717 - 1780) de keizerlijke Hofburg in Innsbruck, die zij in de laat-barokke stijl liet ombouwen. De laat-middeleeuwse burcht, die daarvoor deze plaats had ingenomen, was volgens haar niet meer van die tijd. In 1765 vierde haar zoon zijn huwelijk. Het spektakel dat weken duurde, kreeg een abrupt einde toen plotseling en onverwacht keizer Franz I. Stephan, de echtgenoot van Maria Theresia, stierf. Zo transformeerde men de reusachtige zaal snel tot herinneringszaal. Tegenwoordig zijn hier indrukwekkende plafondfresco's van F.A. Maulbertsch en de portretten van de keizerlijke familie te bewonderen. In de tweede helft van de 19e eeuw werden de keizerlijke appartementen voor keizerin Elisabeth geheel nieuw gemeubileerd. Natuurlijk volgens de toen actuele mode. Dit alles en de hele wereld van de Habsburgers kan tegenwoordig nog worden bekeken. Met de Innsbruck Card zelfs gratis.
MAXIMILIAANS NALATENSCHAP BUITEN INNSBRUCK
Klooster en school onder een historisch dak
In de vorstengrafkelder van het niet al te ver gelegen Stift Stams, ongeveer dertig kilometer buiten Innsbruck, ligt Maximiliaans tweede echtgenote Bianca Maria Sforza begraven. Bianca stierf in de leeftijd van 38 jaar. In de jaren 1680 werd aan haar een verguld beeld gewijd in de schitterende grafkelder.
Het Stift Stams was bovendien toneel van een ontmoeting tussen keizer Maximiliaan I en de Turkse sultan Bajezid II. Deze ontmoeting in het Oberinntal had als doel, de basis voor een vrede tussen het Latijnse Christendom en het Osmaanse rijk te leggen. Sinds 12 april 2019 kunt u ter plaatse een speciale tentoonstelling over Maximiliaans relatie tot het Stift Stams bezoeken.
Tegenwoordig wordt het prachtige gebouw nog altijd als cisterciënzerklooster en als museum gebruikt. Bovendien zijn daar meerdere scholen ondergebracht – waaronder ook het skigymnasium Stams. De privéschool staat met meer dan 300 Olympische en WK-medailles bekend als toonbeeld van de Oostenrijkse wintersportsuccessen.
Keizer Max redt een forellensoort
Tot de favoriete bezigheden van keizer Maximiliaan behoorden het vissen, jagen en klimmen. De eerstgenoemde en tweede activiteit beoefende hij heel graag in het Kühtai en in het Sellraintal. Om ook in de bergen van vis te kunnen genieten, liet Maximiliaan beekforellen in meren in het hooggebergte inzetten – bijvoorbeeld in de Gossenköllesee op meer dan 2.400 meter boven zeeniveau in het Kühtai. Terwijl beekforellen tegenwoordig overal genetische mengvormen zijn, zijn de vissen in de Gossenköllesee uitsluitend afkomstig van het Donaugebied en ze zijn tot een soort genbank geworden. Met dank aan de keizer die zin in vis had!
Jachtslot uit de tijd van Maximiliaan
Een gebouw, dat nog altijd aan keizerlijke tijden herinnert, is het Jagdschloss (jachtslot) Kühtai. Keizer Maximiliaan verscheen daar graag vanwege de „lustigen Gemsjaidens“ ("grappige gemzenjacht"). Het slot zelf herinnert in zijn vorm aan een Oberinntaler boerderij – inclusief de mooie inrichting. Tegenwoordig is het slot een comfortabel hotel – tot 2015 was het in bezit van het achter-achter-kleinkind van keizer Franz Josef en Elisabeth (Sisi) van Oostenrijk. Tip: het zonneterras is heel geschikt om gezellig een kop koffie te drinken.