De Hofkerk – Monumenten, Helden, Schatten

Van buiten is het onopvallend en eenvoudig, maar van binnen zit het vol verhalen, monumenten en schatten: de Hof Kerk in Innsbruck. De kerk herbergt niet alleen het belangrijkste artistieke monument van Tirol, maar ook een zeldzaam renaissance-orgel en belangrijke graftombes.

Als stadsgids hou ik ervan mensen te vermaken en te inspireren met verhalen Innsbruck biedt vele unieke plaatsen voor bijzondere verhalen. Net als al mijn collega's, heb ik mijn absolute favoriete plekken. De Hofkirche staat boven aan de lijst.
Het materiaal om verhalen te vertellen is bijna onbeperkt en omvat eeuwen geschiedenis , machtige heersers, dappere strijders, prachtig vakmanschap, perfect gevormde kunst , maar ook romantiek, muziek, het heroïsche en het absurde.

Het grafmonument van keizer Maximiliaan I.

Keizerlijke visie

Het begon allemaal met een idee van keizer Maximiliaan I(1459-1519). De beroemde "laatste ridder" en belangrijke heerser van het Habsburgse Rijk heeft zijn naam in de geschiedenisboeken geschreven met zijn politiek en zijn oorlogscampagnes, maar ook met zijn monumenten.

Maximiliaan dacht al vroeg na over hoe zijn grafmonument eruit moest zien. Hij had een concrete en niet bepaald bescheiden visie: zijn graftombe, het graf van een Romeins-Duitse keizer, moest bestaan uit een uitgebreide hoge tombe geflankeerd door een kielzog van meer dan levensgrote figuren. Daarnaast moesten beeldjes van de beschermheiligen van het Huis Habsburg en borstbeelden van Romeinse keizers het geheel completeren.

Voor de eeuwigheid

Om dit idee te verwezenlijken, deed de keizer een beroep op de beste kunstenaars van die tijd. het werk aan dit project begon in 1502 en eindigde pas 82 jaar (!) later. Het gieten van de bronzen figuren begon in Innsbruck tijdens Maximiliaan's leven. Het moeilijke (en ongezonde) gieten van dergelijke complexe figuren kon alleen worden uitgevoerd door uitzonderlijk goede werkplaatsen, en dergelijke werkplaatsen bestonden in Innsbruck.

Maximiliaan legde zich echter op één ding niet vast, namelijk waar de graftombe moest komen. Pas op zijn sterfbed uitte hij de wens om in zijn geboortestad, Wiener Neustadt, begraven te worden. Hij stierf op 60-jarige leeftijd in het kasteel van Wels.

Als gevolg daarvan ontstond een nogal absurde situatie. Overeenkomstig zijn wensen werd de keizer begraven in de kerk van kasteel Wiener Neustadt . Maar zijn monument was nog lang niet af. Pas vele jaren later vond het zijn plaats in de speciaal gebouwde Hofkerk in Innsbruck. Tot op heden is het grafmonument van keizer Maximiliaan I leeg gebleven. Toch is het de meest waardevolle kunsthistorische schat van Tirol.

Idee en Werkelijkheid

Maximiliaan's idee voor de graftombe werd opgetekend in de schetsen van zijn hofschilders. Dankzij deze perkamenten rol, die zich in de schatkamer van Kasteel Ambras weten we precies hoe het gepland was. Maar de reikwijdte ging alle tijd en financiële grenzen te boven.

De bronzen beelden

Het kielzog was ontworpen met 40 meer dan levensgrote, vergulde bronzen figuren. Hiervan konden 28 figuren worden gerealiseerd, maar allemaal zonder vergulding. De meeste figuren zijn afkomstig van Maximiliaan's voorouders, maar er zijn ook historische helden bij. Elk van de figuren vertelt zijn eigen verhaal. Het artistieke ontwerp en de rijkdom aan details zijn adembenemend en het is de moeite waard de beelden van de achterkant te bekijken. De details van de gewaden, harnassen of kapsels zijn indrukwekkend.

De bijzondere historische getrouwheid is opmerkelijk in het geval van sommige bronzen beelden, zoals Koning Rudolf I, wiens gezicht werd gemodelleerd naar zijn dodenmasker. wiens gezicht was gemodelleerd naar zijn dodenmasker. De bekendste figuren zijn koning Arthur van Engeland, de gotische koning Theoderic en graaf Albrecht IV naar de ontwerpen van Albrecht Dürer. Deze hoge Renaissance beelden vallen op door hun elegante bewegingen. Mijn persoonlijke favorieten zijn in ieder geval de figuren van keizer Frederik III, Maximiliaan's vader, en van Maria van Bourgondië, Maximiliaan's eerste vrouw. De zware kroningsmantel van Frederik en het markante gezicht met de kroon vind ik even opwindend als de schoonheid van Maria en haar rijk versierde jurk inclusief hoed.

Overigens worden de zwarte figuren in de volksmond "Schwarze Mander" genoemd, of zwarte mannen. Dit is niet helemaal juist, want er zijn ook acht vrouwen.

Kunstenaars - ontwerpers: Jörg Kölderer, Ulrich Tiefenbrunn, Jörg Polhaimer de Oude, Christoph Amberger, Albrecht Dürer, Artusmeister; kunstenaars - beeldsnijders: Leonhard Magt, Hans Leinberger, Veit Stoß, Veit Arnberger; kunstenaars - oprichters: Gilg Sesselschreiber (ook ontwerper), Gregor en Peter Löffler, Stefan Godl, Peter Vischer de Oude en de Jonge.

aanvankelijk waren100 beeldjes van de Habsburgseclanheiligen, de zogenaamde "Sankti", gepland, maar vandaag zijn er 23 te zien in de galerij van de Hofkirche.

Kunstenaars: Jörg Kölderer, Stefan Godl, Leonhard Magt

De keizerlijke bustes

Bustes van Romeinse keizers maakten ook deel uit van het concept. Maximiliaan zag zichzelf immers als de opvolger van de Romeinse Caesars. Hoewel de 34 bustes nooit in de Hofkerk terechtkwamen, zijn er 21 bewaard gebleven en bevinden zich nu in het Antiquarium van Ambras Palace.

Kunstenaars: Konrad Peutinger, Jörg Muskat

Het hoge graf

Een cenotaaf verwijst naar een lege graftombe. Het maakte geen deel uit van het oorspronkelijke ontwerp en werd gerealiseerd onder keizer Ferdinand I. de kleinzoon van Maximiliaan. De machtige hoge graftombe in het midden van de Hofkerk is versierd met 24 marmeren reliëfs. De reliëfs tonen belangrijke fasen in het leven van keizer Maximiliaan, zoals zijn huwelijk met Maria van Bourgondië of de belegering van Kufstein. Het zijn ware meesterwerken van de Vlaamse hoogrenaissance, gekenmerkt door een indrukwekkende dieptewerking en een grote rijkdom aan details. Bovendien is de tombe omringd en versierd met een smeedijzeren traliewerk.

Op de lege graftombe is keizer Maximiliaan I in brons afgebeeld in een knielende en biddende pose. Zo wordt hij geportretteerd als de vrome man die hij zijn hele leven was en als nederig voor God. Zijn figuur wordt ook vergezeld door de vier kardinale deugden van rechtvaardigheid, matigheid, standvastigheid en wijsheid. Met het standbeeld van Maximiliaan werd het grafmonument uiteindelijk voltooid in 1584 onder Aartshertog Ferdinand II. zoon van Ferdinand I, werd voltooid.

Kunstenaars Cenotaph: Florian, Bernhard en Arnold Abel, Alexander Colin
Smeedijzeren rooster van kunstenaars: Jörg Schmidhammer, Paul Trabel

De Hofkerk

Tenslotte is het aan keizer Ferdinand I(1503-1564) te danken dat het grafmonument voor zijn grootvader Maximiliaan te zien is in Innsbruck kan worden gezien. Hij besloot dat het project zou worden voltooid met 28 van de 40 ontworpen figuren en dat deze niet zouden worden verguld.
Sinds de dood van Maximiliaan wordt er natuurlijk aan gedacht om de bronzen figuren naar Wiener Neustadt te brengen als begrafenisstoet van de keizer naar zijn graf. Maar de kerk van het kasteel is op de eerste verdieping en dus mislukte dit idee vanwege de statica. De figuren zouden veel te zwaar zijn geweest; per slot van rekening weegt alleen de zwaarste figuur al ongeveer twee ton.

Daarom schonk Ferdinand in Innsbruck de hofkerk en het franciscaner klooster voor het monument. De renaissancekerk werd gebouwd van 1553 tot 1563 naar het model van de Heilig Kruiskerk in Augsburg. Het prachtige portaal van de kerk is opmerkelijk. Barok stucwerk werd later aan het interieur toegevoegd.
Het voormalige kloostergebouw is nu het Tirools Museum voor Volkskunst. De hofkerk wordt nu onderhouden door de Kapucijnerorde en er worden dagelijks missen op gedragen.

Kunstenaars: Andrea Crivelli, Alessio en Hieronymus Longhi, Niclas Türing de Jonge, Marx della Bolla

In het koor van de Hofkirche bevindt zich nog een andere schat: het Ebert-orgel uit 1558 is een van de oudste bespeelbare en tevens een van de waardevolste orgels ter wereld. Het merendeel van de orgelpijpen is zelfs nog origineel. Het renaissance-orgel werd gebouwd door Jörg Ebert uit Ravensburg. De kast van Zwitsers grenenhout heeft artistiek vormgegeven vleugeldeuren die tijdens concerten worden geopend.

In het orgelconcours om de Paul Hofhaimer Prijs spelen de deelnemers op historische orgels in Innsbruck. Natuurlijk mag het Ebert orgel niet ontbreken! Het Paul Hofhaimer Concours vindt om de drie jaar plaats en de volgende keer van 2 tot 8 september 2022.

Aartshertog Ferdinand II (1529-1595) liet de Hofkirche uitbreiden met een kapel in het noordwesten. Via deze kapel en een andere gang is de Hofkirche verbonden met de Keizerlijk Paleis court Chapel. De Zilverkapel werd eerst de grafkapel voor Ferdinand's burgerlijke vrouw Philippine Welser en tenslotte voor de aartshertog zelf. De graftombes in de muurnissen zijn gemaakt door Alexander en Abraham Colin. Bovendien is het zilveren altaar de moeite waard om te zien (en zijn naam aan te geven). De in zilver gegoten reliëfs tonen Maria en haar symbolen, een werk van Anton Ort.

Bovendien vindt een belangrijk grafmonument zijn plaats in de Hofkerk en vertelt een heroïsch verhaal: in 1809 namen de Tiroolse vrijheidsstrijders het op tegen de legers van Napoleon om Tirol te bevrijden. De Franse keizer had eerder Tirol tot een deel van het koninkrijk Beieren verklaard. De Tiroolse strijders waren de eersten in Europa die het leger van Napoleon versloegen. Na verscheidene veldslagen bij Bergisel te hebben gewonnen, verloren de Tirolers echter de beslissende slag en zo waren hun inspanningen uiteindelijk tevergeefs.

Andreas Hofer (1767-1810), de leider van de Tiroolse vrijheidsgevechten, werd na zijn executie aanvankelijk in Mantua begraven. Maar 13 jaar later bracht een Tirools regiment keizerlijke jagers het stoffelijk overschot van Hofer terug naar Tirol.
En zo kreeg de held uit Tirol een door de keizer geschonken praalgraf in de Hofkirche. Het Hofer Monument bestaat uit een sokkel met een reliëf en een groot standbeeld. De bijna drie meter hoge Hofer-figuur in Lasa-marmer werd gemaakt door Johann Schaller. Het reliëf, een werk van Josef Klieber in Carrara marmer, toont de "Eed van Trouw". Ook hier duurde het werk langer dan gepland, en het monument werd pas in 1837 voltooid.

De Hofkirche wordt als museum beheerd en maakt deel uit van de Tiroolse streekmusea. De toegang is via de ingang van de Tirools Museum voor Volkskunst en niet via het kerkportaal. Voordat u de kerk binnengaat, is er een multimediashow die het spannende verhaal vertelt van het leven van Maximiliaan. Ik vind deze show perfect om in de stemming te komen voor een bezoek aan de hofkerk.

De kerk zelf kan worden bereikt via de prachtige kloostergang van het voormalige Franciscaner klooster. Hier kunt u nog een kunstwerk bewonderen: de buste van Eduard Wallnöfer door Rudi Wach.

Informatie

Hofkirche: Universitätsstraße 2, 6020 Innsbruck, Tel.: +43 512 59489-510,
volkskunstmuseum@tiroler-landesmuseen.at, www.tiroler-landesmuseen.at
Reguliere openingstijden: Ma t/m za 9.00 - 17.00 uur*, zon- en feestdagen 12.30 - 17.00 uur*
(* laatste toegang 16.30 uur)
Concerten en orgelrondleidingen in de Hofkirche: data
Toegang inbegrepen bij de Innsbruck Card
Kerkdiensten: weekdagen: 8.00 uur (kapucijnen); zon- en feestdagen: 9.00 uur (kapucijnen), 11.00 uur (kapucijnen) en 19.00 uur (Duitse Orde)